نور اهلبیت *علیهم السلام

ورزش چشم، حافظه، تنفس

ورزش چشم
 
یکی از ورزشهای لازم در بدن مخصوصاً برای افرادی که بیشتر مطالعه می‌کنند و تحصیل می‌نمایند، ورزش چشم است. این ورزش چشم را از حالت خستگی بیرون می‌آورد و قدرت مطالعه را بیشتر می‌نماید.
ورزشهای چشم گوناگون می‌باشند. در اینجا به تعدادی از این ورزشها اشاره می‌شود:
1. چند دقیقه چشمهای خود را ببندید، دو انگشت را روی پلک چشم قرار دهید و 5 بار چشم را داخل حدقه چشم بچرخانید.
2. نیم ساعت یکبار در حین مطالعه پلک بالای چشم راست را روی قسمت بالای حدقه پلک پائین چشم گذاشته و با دست مالش دهید و بعد همین ورزش را روی چشم چپ انجام دهید.
3. چشمها را ببندید و کف دست خود را روی چشم قرار دهید، البته نباید دست با پلک چشم تماس داشته باشد بلکه مثل گنبد بالای چشم باشد. به گونه‌ای که هیچ نوری وارد چشم نشود حداقل تا 20 بشمارید، و چشم را در همین حالت نگهدارید. این کار برای چشم و مغز استراحت ایجاد می‌کند و برای تمرکز مفید است و نیروی چشم را نیز افزایش می‌دهد.
4. در حین مطالعه چشم را به یک جا خیره نکنید، بلکه گاهی افقهای دورتر و اطراف را نیز نگاه کنید و زاویه دید را تغییر دهید تا چشم دچار خستگی نشود.
5. سر را به حالت معمولی ثابت نگهدارید، ابتدا چشم را به طرف راست در حدقه چشم بچرخانید بدون آن که سر را تکان دهید. تا حدی که می‌توانید از زاویه راست چشم نگاه کنید.
سپس بدون حرکت دادن سر، چشم را به طرف چپ در چشم بچرخانید، سپس طرف بالا و بعد طرف پائین حدقه چشم را بچرخانید.
پس از پایان این مراحل چشم را داخل حدقه از راست به چپ و بالا و پائین بچرخانید بدون آن که سر را حرکت دهید.

ورزش حافظه
 
یکی از مشکلات، نسل جوان فراموشکاری است. بسیاری از افراد، از فراموشکاری وعدم یادگیری دروس خود رنج می‌برند. برای گریز از فراموشکاری باید حافظه را به فعالیت وادار کرده و با فعال کردن حافظه آن را تقویت بنمائیم.

جابر بن حیان از امام صادق ـ علیه السلام ـ پرسید: چرا وقتی سن انسان زیاد می‌شود، حافظة او کم می‌گردد؟
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود: دیرسپاری و کند آموزی در همة افراد بستگی به ذهن ندارد. زیرا جوانانی هستند که در سن جوانی به آن مبتلا می‌شوند ولی نشاط و برخوردهای جوانی آنان به گونه‌ای است که مانع می‌شود تا دیگران متوجه شوند. همین جوانان وقتی سنشان زیاد شد، فراموشکاری آنان کاملاً جلوه می‌کند. امّا دانشمندان معمولاً در سن کهولت عقل و هوششان زیادتر از دوران جوانی آنان می‌گردد.
جابر گفت: شنیده‌ام که پیری فراموشی می‌آورد.
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمودند: آنچه فراموشی می‌آورد به کار نینداختن نیروی حافظه است.
از این روایت استفاده می‌شود که اگر جوان از نیروی حافظه استفاده نکند و آن را به کار نیندازد، دچار کند آموزی و فراموشکاری می‌شود و در پیری این نسیان افزایش می‌یابد.[1]

ورزش پلکها
 
بسیاری از افراد وقتی که مطالعه می‌کنند، یا به چیزی خیره می‌شوند، دچار کشش عصبی می‌شوند، در نتیجه حالت خیرگی به آنها دست داده از پلک زدن نیز غافل می‌شوند. این حالت موجب فشار بر چشم و ممانعت از نرمی کار چشم و گردش خون در آن می‌شود.
از این رو وقتی که روی مطلبی تمرکز ذهنی پیدا می‌کنید، برای آن که مطمئن شوید که پلک زدن را ضمن تمرکز حواس ادامه می‌دهید، گهگاه نگاه خود را به جانب دیگر معطوف ساخته و پلکها را ضمن استراحت دادن به چشمان، روی هم بگذارید و بردارید و به اصطلاح پلک بزنید.[2]

ورزش تنفس
 
یکی از مهمترین وظائف ارگانیزم تنفس کردن است. یکی از علتهای اختلال حافظه کمبود اکسیژن و بدتنفس کردن است که حتی دستگاههای کلیه و کبد و قلب و مغز را نیز بی‌نصیب نمی‌گذارد که علاوه بر همة اینها می‌بایست افزایش بی‌رویه سوخت و ساز بدن (متابولیسم) و جراحات خفیف مراکز تنفسی، اسیدوزها و حالات و تحریکات عصبی را بر این عوامل افزود.
یکی از تمرینات مهم نفس کشیدن از یک سوراخ بینی و بیرون دادن هوا از همان سوراخ، تمرین بعدی گرفتن همان سوراخ بینی با یک انگشت و دم و بازدم از سوراخ دیگر است تجربه نشان داده انرژی به دست آمده از این تمرین بسیار زیاد و قابل ملاحظه است.

تنفس آرام بخش
 
1. از راه بینی هشت ثانیه نفس بکشید.
2. نفس را هشت ثانیه نگهدارید.
3. هوا را هشت ثانیه خارج نمائید.
4. از سوراخ راست بینی هشت ثانیه نفس بکشید.
5. هوا را هشت ثانیه از سوراخ چپ بینی خارج نمائید.
اکنون پنج بار حرکات کامل بالا را انجام دهید.
چشمها را ببندید.
آرام نفس بکشید.
در پایان پنج بار تمرین، چشمها را بسته و در درون خویش تفکر نمائید.
تلقین آرامش
یکی از راههای رسیدن به آرامش، تلقین است. تلقین در آرامش انسان بسیار مؤثر است.
انسان می‌تواند بگوید:
من وقت دارم.
من اصلاً عجله ندارم.
من احساس آرامش می‌کنم.
سپس روی صندلی بنشیند سر را آزادانه به عقب برده و روی صندلی خود را رها کند. به طوری که اعضاء بدن در آرامش باشند و هیچ انقباضی در بدن وجود نداشته باشد.

آثار تلقین
 
وقتی انسان به خود تلقین کند که آرام است می‌تواند به نتایج زیر دست یابد.
1. قدرت تمرکز و حافظه انسان تقویت می‌شود.
2. جسم و روح انسان آرام می‌شود.
3. تحریک فیزیکی انسان زیاد می‌شود.
4. زمینة خواب عمیق و شیرین به وجود می‌آید.
5. احساسات ناخوشایند و هیجانات انسان متعادل می‌شود.
6. بر ارگانیزم بدن مسلط می‌شود.
7. قوای روحی و جسمی انسان آماده و تقویت می‌شوند.

پی نوشت ها :
 

[1] . مغز متفکر شیعه، ص 584.
[2] . از بهترین کارآیی مغز استفاده کن، ص 101.
 
منبع: پایگاه اندیشه قم

کلمات کلیدی :